درسی از سهراب

سخت آشفته و غمگین بودم

به خودم می گفتم: بچه ها تنبل و بد اخلاقند

دست کم می گیرند

درس و مشق خود را…

باید امروز یکی را بزنم، اخم کنم

 و نخندم اصلاً

تا بترسند از من

و حسابی ببرند…

خط کشی آوردم،

در هوا چرخاندم...

 چشم ها در پی چوب ،
هرطرف می غلطید

مشق ها را بگذارید جلو، زود، معطل نکنید !

اولی کامل بود،

دومی بدخط بود

بر سرش داد زدم...

سومی می لرزید...
خوب، گیر آوردم !!!
صید در دام افتاد
و به چنگ آمد زود...
دفتر مشق حسن گم شده بود
این طرف،
آن طرف، نیمکتش را می گشت
تو کجایی بچه؟
بله آقا، اینجا
همچنان می لرزید...
” پاک تنبل شده ای بچه بد ”
" به خدا دفتر من گم شده آقا، همه شاهد هستند"
” ما نوشتیم آقا ”
بازکن دستت را...
خط کشم بالا رفت، خواستم برکف دستش بزنم
او تقلا می کرد
چون نگاهش کردم
ناله سختی کرد...
گوشه ی صورت او قرمز شد
هق هقی کرد و سپس ساکت شد...
همچنان می گریید...
مثل شخصی آرام، بی خروش و ناله

ناگهان حمدالله، در کنارم خم شد
زیر یک میز، کنار دیوار،
دفتری پیدا کرد…


گفت : آقا ایناهاش،
دفتر مشق حسن
چون نگاهش کردم، عالی و خوش خط بود

غرق در شرم و خجالت گشتم

جای آن چوب ستم،
 بردلم آتش زده بود


سرخی گونه او، به کبودی گروید …..
صبح فردا دیدم

که حسن با پدرش، و یکی مرد دگر

سوی من می آیند...
خجل و دل نگران،
منتظر ماندم من

تا که حرفی بزنند

شکوه ای یا گله ای،
یا که دعوا شاید

سخت در اندیشه ی آنان بودم

پدرش بعدِ سلام،

گفت : لطفی بکنید،
و حسن را بسپارید به ما ”

گفتمش، چی شده آقا رحمان ؟؟؟

گفت : این خنگ خدا

وقتی از مدرسه برمی گشته

به زمین افتاده
بچه ی سر به هوا،
یا که دعوا کرده
قصه ای ساخته است

زیر ابرو و کنار چشمش،
متورم شده است


درد سختی دارد،
می بریمش دکتر
با اجازه آقا ...


چشمم افتاد به چشم کودک...

غرق اندوه و تأثر گشتم

منِ ِ  شرمنده ، معلم بودم

لیک آن کودک خرد و کوچک

این چنین درس بزرگی می داد

بی کتاب و دفتر ...!



من چه کوچک بودم

او چه اندازه بزرگ



به پدر نیز نگفت

آنچه من از سر خشم ، به سرش آوردم

عیب کار از خود من بود و نمی دانستم !!!

من از آن روز معلم شده ام …

او به من یاد بداد
 درس زیبایی را...


که به هنگامه ی خشم

نه به دل تصمیمی

نه به لب دستوری

نه کنم تنبیهی


یا چرا اصلاً من
عصبانی باشم؟!
با محبت شاید،
گرهی بگشایم

با خشونت هرگز...

          با خشونت هرگز...

                   با خشونت هرگز...

***

آنگاه که غرور کسی را له می کنی،
آنگاه که کاخ آرزوهای کسی را ویران می کنی،
آنگاه که شمع امید کسی را خاموش می کنی،
 آنگاه که بنده ای را نادیده می انگاری ،
آنگاه که حتی گوشَت را می بندی تا صدای خرد شدن غرورش را نشنوی،
 آنگاه که خدا را می بینی و بنده ی خدا را نادیده می گیری ،
می خواهم بدانم،
دستانت را
به سوی کدام آسمان دراز می کنی
تا برای خوشبختی خودت دعا کنی؟!!!

سهراب سپهري