انواع دوتایی ها:

)گاه دو ستاره فقط از دید ما در یک امتداد قرار گرفته اند و نزدیک هم دیده میشوند ، در حالی که هیچ ارتباط فیزیکی با هم ندارند و حتی ممکن است صدها سال نوری از یکدیگر فاصله داشته باشند . این ستاره های دوتایی ظاهری ، به دوتایی های اپتیکی معروفند ، یا به سادگی دوگانه نام دارند . بارزترین نمونه دوگانه های آسمان ، دو ستاره عناق و سها در دسته ملاقه بزرگ دب اکبرند که آنها را با چشم غیر مسلح نیز میتوان تفکیک کرد .

2)گاهی دو ستاره نزدیک به هم واقعا با یکدیگر ارتباط فیزیکی دارند . آنها دو ستاره ای هستند که در دام گرانش یکدیگرند و گرد مرکز جرم مشترک منظومه میگردند . اغلب این دوتایی ها از بدو تولد در کنار هم و از یک سحابی اولیه شکل گرفته اند . مرکز جرم منظومه به ستاره پرجرمتر نزدیک است و اگر اختلاف جرم زیاد باشد به نظر میرسد که یکی به دور دیگری که پرجرمتر است میگردد . به اینگونه منظومه های دوتایی واقعی یا به سادگی دوتایی میگویند . نمونه بارز چنین دوتایی هایی بتا- دجاجه یا عناق ، دومین ستاره دسته ملاقه دب اکبر است که پیش از این نیز درباره آن گفته شد. عناق و سها گرچه دوگانه اند ، ستاره پرنورتر یعنی عناق منظومه ای دوتایی است که با تلسکوپهای کوچک به خوبی مشخص است .  با محاسبه مدار و حرکت فضایی دو ستاره یا با در دست داشتن فاصله آن دو ، به نوع منظومه میتوان پی برد . اگر فاصله هر دو یکی باشد یا اینکه هر دو حرکت فضایی یکسانی داشته باشند ، مشخص است که دوتایی واقعی اند .)گاهی نیز منظومه دوتایی را نمیبینیم ، یعنی دوستاره از دید ما چنان به هم نزدیکند که نمیتوان آن دو را تفکیک کرد . در این حالت از راه طیف سنجی میتوانیم به دوتایی بودن آنها پی ببریم . دوتایی های طیفی را از شکل طیف آنها تشخیص میدهند، گویی که دو طیف مختلف روی هم افتاده است . نوع دیگر این دوتایی ها طیف نمودی نام دارد که از روی جابه جایی خطوط طیفی ستاره میتوان به دوتایی بودنش پی برد. نور دوستاره در حال گردش به دور هم دچار انتقال به سرخ و آبی میشود ، البته اگر صفحه مداری منظومه عمود بر خط دید ما نباشد . طیف هر ستاره که حین گردش خود از دید ما دور میشود ، دچار انتقال به سرخ و دیگری که نزدیک میشود ، دچار انتقال به آبی میگردد . به این ترتیب خطوط طیفی ستاره مدام در حال جابه جایی بسیار جزیی است .

4) دسته دیگری از دوتایی ها ، دوتایی های اخترسنجی نام دارند . در این منظومه ها ما فقط یک ستاره را میبینیم که در مکان خود کمی نسبت به ستاره های زمینه جابه جا میشود . در واقع همدم پرنورتر مانع دید همدم کم نورتر و نزدیک به آن شده است . اما گردش همدم پرنورتر به دور مرکز جرم مشترک با همدم خود سبب میشود در حرکت خاصه ستاره لغزش های منظمی دیده شود . در طیف دوتایی های اخترسنجی خطوط جذبی دو همدم به طور جداگانه قابل مشاهده اند اما در منظومه های طیفی خطوط جذبی آنها قابل تفکیک نیست و ما فقط یک خط  با پهنای بیشتر میبینیم . زیرا در منظومه های طیفی دو همدم بسیار به هم نزدیکند و جابه جایی کمتری نسبت به هم دارند .